Boylik va ta’sir ko‘pincha birga keladi va dunyoning eng boy oilalari ikkalasini ham katta miqdorda o‘z qo‘llarida tutadilar. Ushbu oilalar savdo, texnologiya, media va moliya kabi sohalarda imperiyalar qurganlar. Ularning boyliklari ularning tadbirkorlik mahorati, strategik investitsiyalari va ko‘pincha avlodlar davomida boylikni boshqarish qobiliyatlaridan dalolat beradi. Quyida, 2025-yilda dunyoning eng boy beshta oilasi haqida ma’lumot beramiz.
1. Walton oilasi: global savdo gigantlari
Sof boyligi: $247 milliard
Boylik manbai: Walmart
Walmart kompaniyasining asoschilari bo‘lib, dunyoning eng boy oilasi sifatida o‘z mavqeyini saqlab qolmoqda. Walmart, dunyoning eng yirik chakana savdo kompaniyasi, ko‘plab mamlakatlarda minglab do‘konlar va e-tijorat platformalarini boshqaradi. 1962-yilda Sam Walton tomonidan asos solingan kompaniya global savdo giganti darajasiga yetgan. Oilaning boyligi bir nechta merosxo‘rlar — Rob, Jim va Alice Waltonlar o‘rtasida taqsimlangan bo‘lib, ular Walton Enterprises deb nomlangan holding kompaniyasi orqali kompaniyani nazorat qilishda davom etadilar.
2. Mars oilasi: shirinliklar orqasidagi millionerlar
Sof boyligi: $160 milliard
Boylik manbai: Mars, Inc.
Dunyoning eng mashhur shirinlik brendlari, jumladan M&M’s, Snickers va Milky Way mahsulotlarini ishlab chiqaruvchi Mars oilasining boyligi Mars, Inc. kompaniyasidan kelib chiqqan. Shirinliklardan tashqari, kompaniya uy hayvonlariga g‘amxo‘rlik va boshqa oziq-ovqat mahsulotlari bozoriga diversifikatsiya qilgan. Uchinchi avlod vakillari, jumladan Jacqueline va John Mars kompaniya faoliyatini va investitsiyalarini boshqarishni davom ettirib, uning merosini saqlab qolishmoqda.
3. Koch oilasi: energiya va moliyadagi gigantlar
Sof boyligi: $125 milliard
Boylik manbai: Koch Industries
AQShning eng yirik xususiy kompaniyalaridan biri bo‘lgan Koch Industries kompaniyasi Koch oilasining boyligining manbaidir. 1940-yilda Fred C. Koch tomonidan asos solingan kompaniya energiya, kimyo sanoati va moliya kabi sohalarda faoliyat yuritadi. “Koch brothers” nomi bilan tanilgan Charles va David Koch kompaniyani milliard dollarlik imperiyaga aylantirdilar. Bugungi kunda Charles Koch kompaniyani boshqarishda davom etmoqda, boshqa oila a’zolari esa biznes va xayriya ishlarida faol ishtirok etmoqdalar.
4. Al Saud oilasi: neft boyligi va qirollik merosi
Sof boyligi: $105 milliard (taxminan)
Boylik manbai: Neft, ko‘chmas mulk va investitsiyalar
Saudiya Arabistonining hukmron qirol oilasi bo‘lgan Saud uyi o‘z boyligini asosan mamlakatning ulkan neft zaxiralari orqali to‘plagan. Saudi Aramco, davlatga qarashli neft giganti, ularning boyligiga asosiy hissa qo‘shuvchi hisoblanadi. Minglab shahzodalar va malikalar bilan bu oilaning boyligi ko‘plab a’zolar o‘rtasida taqsimlangan. Ularning ko‘pchiligi yuqori darajadagi hukumat lavozimlarida ishlaydi yoki daromadli bizneslarni boshqaradi. Valiahd shahzoda Muhammad bin Salmon (MBS) Vision 2030 tashabbusini ilgari surib, iqtisodiyotni diversifikatsiya qilish va xorijiy investitsiyalarni jalb qilishda yetakchilik qilmoqda.
5. Ambani oilasi: Hindistonning boylik ramzi
Sof boyligi: $90 milliard
Boylik manbai: Reliance Industries
Hindistonning Ambani oilasi, Mukesh Ambani boshchiligida, Reliance Industries kompaniyasini boshqaradi. Ushbu konglomerat neft-kimyo, telekommunikatsiya, chakana savdo va boshqa sohalarda faoliyat yuritadi. Mukesh Ambani’ning strategik liderligi Reliance kompaniyasini Osiyodagi eng qimmatli kompaniyalardan biriga aylantirdi. Ambani oilasining hashamatli turmush tarzi, jumladan Mumbaydagi mashhur Antilia qarorgohi, ularning ulkan boyligi va ta’siridan dalolat beradi.
Buning siri nimada?
Ushbu oilalar moliyaviy muvaffaqiyat cho‘qqisida turishsa-da, ularning boyliklari ko‘pincha o‘nlab, hattoki yuz yilliklar davomida amalga oshirilgan strategik rejalashtirish, innovatsiyalar va xavfga borish natijasidir. Ularning ta’siri nafaqat ularning sohalariga, balki butun iqtisodiyot, siyosat va madaniyatga ham taalluqli. Dunyo rivojlanar ekan, bu oilalar ham o‘z meroslarini avlodlar davomida saqlab qolish uchun moslashishda davom etmoqdalar.
Xo’sh, O’zbekistondagi eng boy oila qaysi deb o’ylasiz?
